Dầu nhờn là một phần quan trọng của hệ thống bảo dưỡng, bảo vệ động cơ xe hơi. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc giảm ma sát, nhiệt độ và mài mòn giữa các bộ phận động cơ. Một khái niệm không thể thiếu khi nói về dầu nhờn là hệ số nhớt. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu thêm về hệ số nhớt của dầu nhờn và tại sao nó quan trọng trong bảo dưỡng xe hơi.
I. Hệ số nhớt của dầu nhờn là gì?
Hệ số nhớt của dầu nhờn thường được gọi là độ nhớt, một đặc tính quan trọng của dầu nhờn. Nó đo lường khả năng của dầu nhờn chống lại sự trôi qua nhanh chóng giữa các bộ phận động cơ khi chúng tiếp xúc. Hệ số nhớt xác định mức độ đặc hoặc lỏng của dầu, là một yếu tố quan trọng trong việc bảo vệ và bảo dưỡng động cơ xe hơi.
Đơn vị thông thường được sử dụng để đo lường hệ số nhớt là “cSt” (centistoke). Hệ số nhớt của dầu nhờn ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh quan trọng của hoạt động của động cơ, bao gồm khả năng bảo vệ bề mặt bộ phận động cơ, hiệu suất nhiên liệu, khả năng hoạt động của dầu nhờn ở các nhiệt độ khác nhau. Việc chọn dầu nhờn với hệ số nhớt phù hợp rất quan trọng để đảm bảo động cơ hoạt động hiệu quả, bền bỉ.
II. Một số công thức tính hệ số nhớt của dầu nhờn
Hệ số nhớt của dầu nhờn thường được đo bằng cách sử dụng các công thức hoặc phương pháp thí nghiệm. Có một số công thức phổ biến được sử dụng để tính hệ số nhớt của dầu nhờn:
Công thức Kinematic Viscosity
Đây là công thức phổ biến để tính độ nhớt kinematic (đo lường độ nhớt dựa trên tốc độ trôi qua của dầu). Công thức tính như sau:
Hệ số nhớt kinematik (ν) = Độ nhớt động cơ (cSt) / Mật độ (g/cm³)
Công thức Dynamic Viscosity
Độ nhớt động cơ được sử dụng trong nhiều trường hợp để đo lường độ nhớt tĩnh của dầu nhờn. Công thức tính độ nhớt động như sau:
Hệ số nhớt động (η) = Hệ số nhớt kinematik (ν) x Mật độ (ρ)
Công thức Saybolt Universal Viscosity (SUS)
Đây là một đơn vị phổ biến sử dụng tại Mỹ để đo lường độ nhớt. Công thức tính ASUS như sau:
SUS = 100,000 / Hệ số nhớt kinematik (ν)
Công thức Saybolt Furol Viscosity (SSF)
Công thức này cũng sử dụng để tính độ nhớt tương tự SUS, nhưng dựa trên thang đo Saybolt Furol. Công thức tính SSF như sau:
SSF = 100,000 / Hệ số nhớt kinematik (ν)
Lưu ý rằng có nhiều đơn vị đo lường khác nhau được sử dụng trên khắp thế giới. Công thức trên sử dụng các đơn vị thông dụng. Để tính chính xác hệ số nhớt cho một loại dầu nhờn cụ thể, bạn cần biết độ nhớt động cơ và mật độ của dầu đó, sau đó áp dụng công thức tương ứng.
III. Các yếu tố ảnh hưởng đến hệ số nhớt của dầu nhờn
Hệ số nhớt của dầu nhờn được ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau. Dưới đây là một số yếu tố quan trọng mà hệ số nhớt của dầu nhờn phụ thuộc vào:
Nhiệt độ
Nhiệt độ là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hệ số nhớt. Dầu nhờn thường trở nên nhờn hơn ở nhiệt độ thấp, mỏng hơn ở nhiệt độ cao. Việc này được mô tả bởi hệ số nhớt động, độ nhớt kinematic, nó thường được đo ở một nhiệt độ cố định, chẳng hạn như 40°C hoặc 100°C.
Áp suất
Áp suất cũng ảnh hưởng đến độ nhớt của dầu nhờn. Trong các ứng dụng nơi áp suất cao xuất hiện, dầu trở nên ít nhớt hơn.
Cấu trúc phân tử
Cấu trúc phân tử của dầu nhờn, bao gồm kích thước, hình dạng, trọng lượng phân tử, cũng ảnh hưởng đến hệ số nhớt. Dầu nhờn có cấu trúc phân tử đa dạng, từ dầu nhờn đơn giản đến dầu có phân tử phức tạp.
Dầu cơ bản
Loại dầu cơ bản (dầu gốc) sử dụng để sản xuất dầu nhờn cũng có tác động lớn đến hệ số nhớt. Dầu cơ bản khác nhau có các tính chất nhớt khác nhau.
Phụ gia và chất tạo đặc
Sự thêm vào của các phụ gia, chất tạo đặc vào dầu nhờn thay đổi đáng kể hệ số nhớt của nó. Chẳng hạn, thêm các phụ gia làm giảm ma sát làm cho dầu ít nhớt hơn.
Sự nhiễu loãng, mài mòn
Sự hiện diện của bất kỳ tạp chất, bụi bẩn, hoặc các hạt rắn trong dầu nhờn cũng ảnh hưởng đến hệ số nhớt. Những tạp chất này có thể làm tăng độ nhớt, gây mài mòn.
Tuổi thọ, sử dụng trước đó
Dầu nhờn sẽ thay đổi theo thời gian, sử dụng trước đó. Độ nhớt của dầu cũng bị ảnh hưởng bởi quá trình oxi hóa và nhiệt độ cao trong quá trình vận hành động cơ.
Những yếu tố trên đều có ảnh hưởng đến hệ số nhớt của dầu nhờn, quyết định cách dầu hoạt động trong hệ thống động cơ hoặc máy móc. Điều quan trọng là chọn dầu nhờn phù hợp với yêu cầu cụ thể của ứng dụng để đảm bảo hiệu suất và bảo vệ tốt nhất cho thiết bị.
Hệ số nhớt của dầu nhờn là một yếu tố quan trọng trong việc bảo dưỡng và bảo vệ động cơ xe hơi. Việc chọn dầu với hệ số nhớt phù hợp đảm bảo rằng động cơ hoạt động ổn định, tiết kiệm nhiên liệu, bền bỉ. Đừng bỏ qua việc kiểm tra, thay dầu nhờn theo hướng dẫn của nhà sản xuất xe để đảm bảo rằng bạn đang bảo vệ động cơ xe một cách tốt nhất.